De maan

Zie de maan schijnt niet!

's Nachts kunnen we de maan vaak zien. Overdag staat ze ook wel eens aan de hemel, maar dan is ze minder opvallend omdat de zon schijnt. In de avond, de nacht, of in de vroege ochtend zie je haar des te beter. Het lijkt alsof ze licht geeft, net als de zon. Maar de maan geeft geen licht.
Ze wordt beschenen door de zon, net als de aarde. Het licht weerkaatst en daarom lijkt het of de maan schijnt. Toch is het zonder maan 's nachts een tikje donkerder dan met de maan. Met een heldere, volle maan kun je 's nachts zelfs een schaduw van jezelf op de grond zien!
de maan,  beschenen door de zon
De maan geeft zelf geen licht.
Ze wordt beschenen door de zon

Alles draait en draait

De maan hoort bij de aarde. Met z'n tweeën suizen ze door het heelal, ieder jaar een rondje om de zon. De maan draait ook nog een ander rondje; ze draait om de aarde. Ze doet er bijna een maand over om één rondje te gaan. De maan is kleiner dan de aarde. Stel dat de aarde zo groot is als een voetbal, dan draait de maan er als een tennisbal omheen. De aarde is een planeet. Er draaien negen planeten om onze zon. Planeten kunnen vergezeld worden door manen. Planeet aarde heeft maar één maan. Maar grote planeten hebben er veel meer. Rond Jupiter draaien zestien manen, rond Saturnus achttien!

de maan

Soms zien we een sikkel van de maan, dan wordt maar een klein stukje verlicht, de rest zit in de schaduw

Elke week anders


We zien de maan steeds op een andere manier verlicht. Als de zon op de voorkant schijnt dan is het volle maan. We zien dan een grote, ronde bal. Een paar dagen later is de maan verschoven en wordt hij van de zijkant verlicht. We zien dan maar een deel van de verlichte maan. De eerste dagen nog een groot deel, maar na een week alleen nog maar een klein stukje; een sikkel. Weer een week later staat de maan tussen de aarde en de zon. We kunnen de maan dan niet meer zien. Na een paar dagen komt ze weer tevoorschijn en wordt ze van de andere zijde verlicht. Eerst zien we een sikkel, daarna een halve bol. Zo gaat het alsmaar door, elke maand weer.

Zwaar en snel


Alles wat gewicht heeft, trekt aan. Je noemt dat de zwaartekracht. Een appel uit de boom valt altijd naar beneden, want de aarde trekt haar aan. Op dezelfde wijze trekt de grote aarde aan de kleine maan. Toch botsen ze nooit op elkaar. Dat komt omdat de maan met zo'n hoge snelheid om de aarde draait. Dankzij de snelheid wordt de maan altijd in een baan op 400.000 kilometer afstand gehouden. Ze krijgt niet de kans om op de aarde te vallen. Vergelijk het met een emmer water die je met je arm krachtig als een reuzenrad vóór je laat slingeren. Het water blijft in de emmer, ook op het moment dat die ondersteboven in de lucht zweeft.

Eb en vloed


De maan is zelf natuurlijk ook heel groot. Ze heeft dus ook haar eigen zwaartekracht. Sterker nog; de maan trekt een beetje aan de aarde. Dat merk je aan het water van de zee. Als het vloed wordt, wil de maan het water als het ware naar zich toe trekken. Dat lukt natuurlijk niet, want de aarde trekt veel harder. Maar je merkt het wel! Het water komt dan veel verder op het strand. Dat gebeurt elke dag twee keer. De maan trekt niet alleen aan het water, zelfs de bergen zijn een paar millimeter hoger als de maan boven hun toppen staat!

eb en vloed

De aantrekkingskracht van de maan veroorzaakt twee keer per dag vloed

Mensen op de maan


In 1969 vlogen er voor de eerste keer astronauten met een raket naar de maan. Omdat er geen lucht is, moesten ze hun eigen zuurstofflessen meenemen. Ze namen voedsel en water mee, want ook dat is er niet op de maan. Het maanlandschap bestaat uit heuvels, kraters, zand en rotsen. Waar de zon schijnt is het gloeiend heet; 100 graden Celcius boven nul. Waar geen zon komt vriest het 150 graden Celcius onder nul. Op de maan is minder zwaartekracht dan op aarde. Daarom weeg je op de maan zes keer minder dan op aarde, terwijl je er net zo groot en net zo sterk bent. Iemand van 48 kilo weegt op de maan dus maar 8 kilo.


Op de maan
In totaal zijn er twaalf astronauten op de maan geweest
 

home