- Lange poten, lange nek Een volwassen mens kan rechtop onder de voorpoten staan.
- Een vacht met vlekken Hoekige vlakken of puzzelstukjes.
- Flinke klappen Een klap met de achterpoten kan een leeuwenschedel breken.
- Verzot op acacia Giraffen maken zandlopers van de acaciabomen.
- Hazenslaapjes De kop wordt als een lus naar achteren gebogen.
- Een veilige landing Het jong valt bij de geboorte twee meter!
-
Opdracht!
Lange poten lange nek
De bovenste blaadjes van de bomen op de Afrikaanse savanne zijn voor de giraffe. Dit hoefdier is verreweg het hoogste dier ter wereld. Niet alleen zijn nek is bijzonder lang, ook de voorpoten mogen er zijn. Daar kan een volwassen mens gemakkelijk rechtop tussen staan. Ze zijn zelfs nog langer dan de nek. Als een giraffe iets van de grond wil eten, of drinken uit een poel, dan moet hij zijn voorpoten spreiden alsof hij een spagaat gaat doen. Anders kan hij er niet bij. De achterpoten zijn iets korter dan de voorpoten. Daardoor loopt de rug vanaf de schouders schuin naar beneden.
Een vacht met vlekken
Alle giraffen horen bij één soort, maar toch zijn er drie 'ondersoorten'. Ze zijn te herkennen aan de tekening van de vacht. Bij de netgiraffe - die ook in Artis leeft - worden de roestbruine, hoekige vlakken omlijst door witte randen. De zeldzame Angolagiraffe is wat lichter van kleur en de vlekken zijn minder hoekig. De vlekken van de Massaigiraffe hebben de vorm van puzzelstukjes. Bij de familie van de giraffen hoort ook de okapi. Hij is veel kleiner en heeft bij lange na niet zo'n lange nek. Hij is donkerbruin van kleur, maar de poten zijn zwart wit gestreept. Alle giraffen hebben op de grote kop twee of vier horentjes die bedekt zijn met behaarde huid. Daarmee dreigen de mannetjes naar elkaar als ze ruzie hebben. Net als de meeste andere zoogdieren heeft de giraf zeven halswervels. Die zijn stuk voor stuk heel lang.
Het patroon van de huid van de netgiraffe
Flinke klappen
Giraffen vormen meestal kleine groepen. De vrouwtjes en de jongen leven vaak apart van de mannetjes. Veel oude mannetjes leven alleen. Giraffen bewonen streken waar ook antilopen, struisvogels en zebra's lopen. Voor vijanden als leeuwen en hyena's hoeven ze niet zo bang te zijn als de andere dieren. Giraffen zijn veel te groot om aangevallen te worden en bovendien zijn ze vreselijk sterk. Eén klap met de achterpoten kunnen de botten van de vijand beschadigen en verbrijzelen. Een leeuwenschedel kan ervan in twee stukken breken. Toch moeten de giraffen die alleen leven, en zeker giraffen met een jong, goed op hun hoede zijn. Want ook al is hij nóg zo groot en sterk, op een onbewaakt moment kan de leeuw toch toeslaan.
Verzot op acacia
Giraffen zijn bladeters bij uitstek. Ze eten het liefst van de acacia, een bekende boomsoort op de Afrikaanse savanne. De dikke zachte lippen van de langnek zijn beweeglijk, en de paarse grijptong is lang. Die draait hij om de takken om er de blaadjes mee af te rissen. Van de stekelige acaciadoorns heeft de giraffe geen last. Die worden gewoon mee opgegeten en door de kiezen fijngemalen. Na de maaltijd begint de giraffe zijn voedsel te herkauwen. Ook in droge tijden, als er op de savanne nauwelijks water te vinden is, kan de giraffe overleven. In de bladeren zit veel vocht. Bij sommige bomen is duidelijk te zien dat er een giraf op visite is geweest. Ze hebben een 'zandlopervorm' met het smalle stuk op zo'n 5 ½ meter hoog. En dat is de lengte van een giraf!
Hazenslaapjes
Tegen de avond als het gaat schemeren, begint de giraf zijn nachtrust. Echt slapen komt er niet van, want het gevaar voor roofdieren blijft op de savanne ook 's nachts bestaan. Zo nu en dan gaat hij liggen, en met de kop overeind dut hij heel licht in. De lange oorschelpen blijven bewegen om te horen of er een vijand nadert. Soms buigt hij de kop in een lus naar achteren voor een korte diepe slaap. De nachtrust wordt vaak even onderbroken om rechtop te gaan staan. Soms eet de giraf wat, loopt een eindje en gaat weer liggen.
Een veilige landing
In de paartijd zoeken de mannetjes de vrouwtjes op. Als een moeder na veertien maanden haar jong werpt, blijft ze rechtop staan. Dat betekent dat een giraffejong een val maakt van meer dan twee meter! Eerst komen de voorpoten naar buiten, al snel gevolgd door het kopje. Tijdens de val draait het jong zich, zodat het veilig op de zij op de grond belandt. De kleine is 1.80 hoog en weegt ongeveer 50 kilo. De moeder likt het jong schoon en al na 25 minuten staat het op de eigen pootjes. Na een uur zet het veulen de eerste stapjes. Het jong groeit snel, want giraffemelk is vet. Een moeder met een jong is fel tegen roofdieren. Zodra ze ook maar even in de buurt komen dreigt ze om ze te verjagen.
Een girafje wordt geboren. Na de pootjes komt het kopje tevoorschijn. Het jong belandt veilig op de grond.
