Fiche : DE OTTER

familiebanden

Otters zijn zoogdieren die tot de familie van de marterachtigen behoren, net zoals de das en de wezel. Er bestaan verschillende soorten otters: de reuzenotter, de zeeotter, de Europese otter… Het is niet altijd makkelijk ze te herkennen, maar het geheim zit hem in… de neus! Inderdaad: de neus is bij elke ottersoort net een beetje anders, zodat je ze toch uit elkaar kan houden.

identiteitskaart

De Latijnse naam van de otter is Lutra lutra. Hij komt trouwens niet alleen in Europa voor, maar ook in Noord-Afrika en sommige delen van Azië. Gemiddeld weegt hij 7 kg en is hij 1,10 meter lang (zijn staart alleen al meet 37 cm). De otter is vooral een nachtdier.

Als een visje in het water!
De Europese otter voelt zich even goed thuis in het water als op het land. Hij bouwt zijn hol tussen de boomwortels langs rivieren en stromen. Elke otter heeft zijn eigen territorium, dat hij goed zichtbaar afbakent met kleine hoopjes uitwerpselen. Als je dergelijke “sporen” ontdekt, weet je dus dat je je op het terrein van een otter bevindt! Aangezien de otter zowel in het water als op het land leeft, is zijn lichaam aan beide omgevingen aangepast. Dankzij zijn afgeplatte poten is hij een snelle zwemmer, maar zijn zwemvliezen zijn niet in die mate ontwikkeld dat hij er op het land hinder van ondervindt.

Hoe ziet hij eruit?
Otters hebben een dikke vacht, die hen goed tegen de koude beschermt, en waterafstotend is. Het is een warm jasje dat uit twee lagen bestaat. De onderste laag is een dun maar dicht en wollig, daarboven ligt een lange, gladde en glanzende vacht, waar het water vanaf glijdt, net zoals van de pluimen van een eend.
Met hun snorharen kunnen otters de minste trilling in het water waarnemen: zo weten ze wanneer er een prooi nadert, of dat er een obstakel te ontwijken valt. Otters hebben verder ronde, levendige ogen, die hen een intelligente en wat brutale ‘look’ geven. Onder water klappen ze hun kleine oren dicht en sluiten ze ook hun neusgaten af.

Op het menu…
Het lievelingmaaltje van otters is vis. Maar ook tegen kleine knaagdieren en watervogels zeggen ze geen nee. Otters zijn uitstekende vissers die vooral ’s nachts op strooptocht trekken. Ze helpen elkaar ook bij het jagen, door de prooien naar elkaar toe te jagen.

Speelvogels!
Otters zijn echte speelvogels. Hun lievelingsspelletje? De glijbaan! Je kan de kleine lolbroeken modderige of besneeuwde heuveltjes zien beklimmen om zich dan helemaal naar beneden te laten glijden. Dolle pret alom! Ze kunnen er dan ook uren zoet mee zijn.

Voortplanting
Otters paren in het water, na een vrolijk ritueel van allerlei capriolen, buitelingen, achtervolgingen, schijngevechten en verbluffende acrobatenkunsten. De jongen worden blind geboren en zijn in het begin volledig hulpeloos. Ze zijn pas helemaal volwassen en in staat zich voort te planten als ze twee jaar oud zijn.

bedreigd!

In onze streken heeft de otter slechts één, maar een zeer te duchten vijand: de mens! Vroeger werd op otters gejaagd omwille van hun prachtige vacht en omdat ze als ‘concurrentie’ voor de vissers beschouwd werden. Gelukkig is de jacht op otters nu verboden, maar toch is de otter in onze streken nog erg bedreigd. Hij heeft het veel moeilijker om zich ergens te vestigen: de meeste waterlopen zijn vervuild, zodat hij op één plaats niet meer voldoende vis vindt om zijn honger te stillen. Veel oevers werden gebetonneerd, zodat er geen bomen meer groeien, en de otters er dus geen hol meer kunnnen graven. Vind je vandaag otters in bepaalde rivieren, dan betekent dat eigenlijk dat die rivieren gezond zijn: niet vervuild en met ongeschonden oevers. We kunnen dus eigenlijk zeggen dat otters de graadmeter zijn van de toestand van het milieu.

wat doet WWF?

In de jaren 1990 voerde WWF in België een grote beschermingsactie voor de otters. Dankzij de verkoop van het Pandabrood (dat ook vandaag nog bij veel bakkers te koop is!) zamelde WWF geld in om gronden aan te kopen langs waterlopen waar otters zich vroeger thuis voelden (de Sûre in Wallonië en de IJzer in Vlaanderen). De lievelingsbomen en –struiken van de otter werden er opnieuw aangeplant, en de schuwe otter liet er zijn schattige snuit weer voorzichtig zien. Maar de inspanningen moeten verdergezet worden, want de otter blijft uiterst zeldzaam in ons land.

Alle ottersoorten zijn trouwens bedreigd, maar ze genieten nu wel bescherming en hun populaties worden nauw opgevolgd.