Fiche : De mediterrane monniksrob (Monachus monachus)
familiebanden
De mediterrane monniksrob is een zeehondensoort en dus
een zeeroofdier. Eigenlijk zijn er 3 soorten
monniksrobben: de Caraïbische, de Hawaiaanse en de
mediterrane monniksrob. De Caraïbische monniksrob is
helaas uitgestorven. Er zouden nog zo'n 1300 Hawaiaanse
en een 500-tal mediterrane monniksrobben zijn. Wij gaan
het hier hebben over de mediterrane monniksrob.
een beetje
geschiedenis
Vroeger leefden mediterrane monniksrobben in kolonies
rond de kusten van de Zwarte Zee, de Middellandse Zee en
de Atlantische Oceaan van Portugal tot Senegal. Vandaag
vinden we ze nog in de Middellandse Zee, vooral aan de
kusten van Turkije, Griekenland en Cyprus. Ook komen ze
nog voor aan aan de noordwestelijke kust van Afrika (van
Marokko tot Mauritanië), op Madeira en op enkele
eilandjes in de Adriatische Zee en de Egeïsche Zee. Zijn
wetenschappelijke naam is Monachus monachus.
Liefhebber van
rust en rotseilandjes
Mediterrane monniksrobben leefden vroeger in kolonies
maar zijn door de aanwezigheid van de mens wat schuchter
geworden. Aan de Middellandse Zee leven ze meestal in
groepjes van 2 tot 4 dieren. Op sommige momenten in het
jaar vormen ze grotere groepen, die nadien weer uit
elkaar gaan. Ze voelen zich het best op rots- en
zandstrandjes met grotten en rotsspelonken in de buurt.
Ze worden liever niet gestoord en houden van schoon
zeewater.
Zware jongens
met grote honger!
Monniksrobben hebben een gezonde eetlust en op hun
menu staat vis en inktvis. Ze eten dagelijks 5% van hun
lichaamsgewicht. Een volwassen dier mannetje kan dus op
een dag 15 kg vis binnenspelen!.
Monniksrobmannetjes zijn donkerbruin tot zwart met een witte vlek op de buik, vrouwtjes hebben een lichtbruine tot grijze kleur en een witte buik. Het zijn behoorlijk lange en zware dieren. Ze kunnen wel 2 tot 3 m lang en 200 tot 300 kg zwaar worden.
Mama monniksrob is ongeveer 10 maanden
zwanger en brengt dan één jong ter wereld. Dat doet zij
in een grote, waar zij en haar jong veilig beschut
zitten. Bij de geboorte weegt de pup 16 tot 18 kg en is
hij al 80 tot 90 cm lang. Hij heeft een wollige, zwarte
vacht en een lichte vlek op zijn buik.
BEDREIGingen
De laatste jaren is het aantal monniksrobben erg
gedaald. De mediterrane monniksrob is nu een heel
zeldzaam dier. Hij hoort bij de 6 meest bedreigde
zoogdiersoorten ter wereld. Men schat dat er nog maar
zo'n 500-tal van deze monniksrobben overblijven.
Vooral de aantasting en het verlies van hun leefgebied is voor de monniksrobben een zware dobber. Monniksrobben houden immers van rustige plekjes, zeker als ze jongen krijgen. Maar door de verstedelijking, de bouw van vakantiehuisjes en het massatoerisme zijn er nog maar weinig plekjes waar ze rustig hun gang kunnen gaan. Ook de vervuiling van de zee eist zijn tol: de dieren raken immers sneller verzwakt. En door de overbevissing vinden de dieren minder voedsel.
Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg
is, komen de robben soms ook per ongeluk in de netten
van vissers terecht of worden ze opzettelijk door
vissers gedood. Die denken immers soms dat het de schuld
van de robben is dat zij alsmaar minder vis vangen.
wat doet WWF ?
WWF zet zich al vele jaren in om de monniksrob te
beschermen, vooral in Griekenland en Turkije. In
Griekenland heeft WWF geholpen om de monniksrobben te
tellen rond het eiland Zakynthos. In Turkije werkt WWF
samen met een andere organisatie en de plaatselijke
vissers om de monniksrob te beschermen.
De vissers beschermen de grotten waar de robben zich voortplanten, leggen zones vast waar niet meer gevist mag worden, en patrouilleren tegen illegale vissers. Omdat grote vissersbedrijven met trawlerboten alle vis kwamen weghalen, werden de lokale vissers en de robben concurrenten voor de weinige vis die overbleef. Nu zijn de vissers de beste bewakers van de monniksrobben geworden. Ze hebben immers hetzelfde nodig: een schone zee met veel vis…
Ten slotte helpt WWF ook de
monniksrobben in Mauritanië. Al 18 jaar draagt WWF daar
zijn steentje bij tot het beheer van een nationaal park.