Fiche : DE GAVIAAL

INTRODUCTIE

De gaviaal is ongetwijfeld de eigenaardigste krokodillensoort die vandaag nog voorkomt. Hoewel de gaviaal gerekend mag worden tot de grootste krokodillen (er zijn exemplaren van 5 meter gevonden) is het geen erg sterk dier. Zijn uitermate lange snuit is voorzien van een gebit dat sterk verschilt van dat van andere krokodillen, waardoor hij niet in staat is erg grote prooien te vangen. De gaviaal verschilt in die mate van de andere krokodillen dat hij in een eigen, aparte familie ondergebracht werd: de familie van de gaviaalachtigen.

MOEILIJK TE BESTUDEREN

De gaviaal is de ferventste waterliefhebber onder de krokodillen: hij brengt zowat z’n hele leven in het water door, en begeeft zich slechts zelden op vaste grond, waar hij zich niet op zijn gemak voelt. In tegenstelling tot andere krokodillen, slaagt de gaviaal er niet in zich op zijn poten relatief snel voort te bewegen.

De gaviaal vertoeft het liefst in modderige en vrij snelstromende grote rivieren en stromen. Doordat hij vooral in het water leeft, is de gaviaal heel moeilijk te observeren en te bestuderen. We hebben wel kunnen achterhalen dat hij zich vooral met vis voedt.

Zoals ook bij andere krokodillen het geval is, legt het wijfje eieren in het zand. In het droge seizoen maakt zij van de gelegenheid gebruik om een nest in een zandbank uit te graven waarin zij dan 30 tot 50 eieren legt die door de warmte van de zon uitgebroed worden.

THUIS IN INDISCHE STROMEN

De gaviaal heeft een zeer beperkt verspreidingsgebied. Hij is alleen terug te vinden in het noorden van het Indische subcontinent: in India, Nepal, Pakistan en Bangladesh. Vroeger kwam hij ook in Bhutan en Myanmar (Birma) voor. Het dier leeft in grote stromen zoals de Indus, de Ganges, de Brahmapoutre, de Mahanadi, en hun belangrijkste zijrivieren.

Rechtstreekse jacht op het dier, menselijke ingrepen in de grote waterstromen (meer bepaald dambouw), de sterke rivierstroming en soms ook de vervuiling... zijn allemaal bedreigingen die verklaren waarom de gaviaal zeer zeldzaam geworden is. Wetenschappers beschouwen de gaviaal als één van de meest bedreigde krokodillensoorten.

HULP VOOR DE GAVIAAL

Reeds meer dan 15 jaar worden er inspanningen gedaan om de gaviaal te redden. Vooral in India en Nepal werden deze pogingen met succes bekroond. Er werden speciale reservaten voor gavialen opgericht en de dieren zijn wettelijk beschermd. Nog belangrijker is dat er kweekcentra werden opgericht: jonge gavialen die in gevangenschap worden geboren, kunnen zo in de natuur worden vrijgelaten om hun soortgenoten in het wild te versterken. Maar er zullen ongetwijfeld nog veel inspanningen geleverd moeten worden voor de gaviaal voorgoed van de lijst van bedreigde soorten geschrapt kan worden. De beschermers van deze bijzondere krokodil zullen de moed zeker niet laten zakken!