BeOS: het ooit mogelijk andere Mac OS X
Je kent vast wel de geschiedenis van Apple CEO en icoon Steve Jobs. Nog even in het kort, dan: Jobs startte Apple met een paar vrienden, werd uit Apple verdreven en begon zijn eigen bedrijf, NeXT. Later nam Apple NeXT over en bracht Jobs weer terug als CEO. Het pad van Jobs was echter niet uniek. Sterker nog: de geschiedenis van de Apple computer had heel anders kunnen verlopen. Lees het verhaal van Be Inc. en BeOS.
In 1990 werd Jean-Louis Gassée, die Jobs binnen Apple verving als hoofd van de Macintosh-ontwikkeling, ook ontslagen uit het bedrijf. Ook Gassée richtte zijn eigen computerbedrijf op. Hij deed dat samen met een andere ex-Apple-medewerker, Steve Sakoman. Ze noemden het bedrijf Be Inc. Hun doel was om vanuit het niets een moderner besturingssysteem te maken op basis van de objectgeoriënteerde programmeertaal C ++. Het besturingssysteem moest met behulp van eigen hardware een voor die tijd ongekende mediaervaring mogelijk maken op personal computers.
Maak kennis met BeOS
Kun je je voorstellen dat je iemand in 1995 een videobestand e-mailt? Be Inc. deed het. Het besturingssysteem van Be inc., BeOS vertegenwoordigde een compleet nieuwe manier van PC-thuisgebruik. De functies die BeOS toentertijd introduceerde, zijn nu inmiddels gemeengoed geworden, dingen zoals multitasking, journaling-bestandssystemen en een overzichtelijk bureaublad-ontwerp.
BeOS was zó vooruitstrevend dat, als je vandaag naar een screenshot zou kijken, je zou zweren dat het gewoon een andere moderne Linux-omgeving was. Afgezien van de typische grafische esthetiek van de jaren ’90 dan. De belangrijkste kracht van de ontwikkelaars was de multimedia-ondersteuning die het platform bood. Niet alleen was het besturingssysteem zó ontworpen dat het gemakkelijk was om met audiovisuele bestanden te werken, ook de hardware zelf bevatte verschillende I/O-poorten om eenvoudig met dergelijk werk om te kunnen gaan.
In een tijd waarin dual-core computers nog slechts een toekomstdroom waren, werd het eerste BeBox-prototype al ontwikkeld. De BeBox bevatte twee AT&T Hobbit-processors. De Hobbit was een RISC-processor, speciaal ontworpen voor de programmeertaal ‘C’. Omdat AT&T de productie van de chip stopte, verlegde Be Inc. de ontwikkeling echter snel naar een op PowerPC gebaseerd systeem. Dat zou de BeBox zou worden die we vandaag de dag kennen en het meeste raakvlakken had met de toenmalige Macs.
Filmpje kijken over BeOS demo uit 1995
De BeBox debuteerde uiteindelijk in oktober 1995. Hij was uitgerust met een dual PowerPC-architectuur op 66 MHz elk. Een jaar later kwam Be Inc. met 133 MHz-modellen. Om de innovatie van twee verschillende processorkernen te benadrukken, had de voorkant van de creatief gevormde behuizing twee stapels LED’s genaamd “Blinkenlights”. Die LED’s gaven de individuele belasting van elke CPU weer. Bovendien bood de computer interfaces, die geen andere thuiscomputer destijds standaard had: twee MIDI I/O-poorten, meerdere lijn-audiokanalen en een 37-pins connector genaamd “Geekport”. Deze experimentele connector was zowel digitaal als analoog, omvatte een ingebouwde ADC en DAC en zorgde daarnaast voor stroom. Al met al een connector die zijn naam eer aandeed.
Het had zomaar anders kunnen lopen…
In 1994 begon Apple’s Systeem 7 verouderd te raken. Apple investeerde flink in de ontwikkeling van een opvolger, codenaam Copland. Dat Mac OS kreeg de naam Systeem 8. Tegen 1996 bleek Mac OS, na diverse gemiste deadlines en slecht beheer, niet levensvatbaar geacht. De verdere ontwikkeling van Mac OS werd stopgezet en Apple ging op zoek naar externe bronnen voor hun volgende besturingssysteem. Op die zoektocht toonde Apple interesse in het verwerven van Be Inc., dat snel bekendheid verwierf als een bedrijf dat pionierde in een nieuwe desktop computing filosofie. Het object-georiënteerde BeOS deed namelijk precies wat Apple wilde dat het nieuwe Mac OS zou moeten doen, en meer.
Helaas voor de medewerkers van Be Inc. was Apple niet niet echt serieus over een overname. In een halfslachtige poging om nieuwe technologieën aan te kopen bracht Apple een bod uit van slechts 125 miljoen dollar. De Be-managers sloegen dat belachelijk lage bod natuurlijk af. Later dat jaar kondigde Apple aan dat ze het NeXT van Steve Jobs kochten voor meer dan het drievoudige van dat bedrag, 425 miljoen dollar. Behalve NeXT omvatte die deal ook Jobs als persoon. En dat was iets dat Be Inc. natuurlijk niet kon bieden. De rest is geschiedenis.
BeIA
Mede door het afketsen van de acquisitie bleek de hardware van Be Inc. commercieel niet haalbaar. Na slechts ongeveer 1800 verkochte eenheden had het bedrijf geen andere keuze dan de focus te verleggen van de hardware naar zijn software. BeOS werd geporteerd naar de meer alledaagse x86-architectuur om deze verandering het hoofd te kunnen bieden. De verkoop bleef echter dalen.
Het had zomaar anders kunnen lopen…
In 1994 begon Apple’s Systeem 7 verouderd te raken. Apple investeerde flink in de ontwikkeling van een opvolger, codenaam Copland. Dat Mac OS kreeg de naam Systeem 8. Tegen 1996 bleek Mac OS, na diverse gemiste deadlines en slecht beheer, niet levensvatbaar geacht. De verdere ontwikkeling van Mac OS werd stopgezet en Apple ging op zoek naar externe bronnen voor hun volgende besturingssysteem. Op die zoektocht toonde Apple interesse in het verwerven van Be Inc., dat snel bekendheid verwierf als een bedrijf dat pionierde in een nieuwe desktop computing filosofie. Het object-georiënteerde BeOS deed namelijk precies wat Apple wilde dat het nieuwe Mac OS zou moeten doen, en meer.
Helaas voor de medewerkers van Be Inc. was Apple niet niet echt serieus over een overname. In een halfslachtige poging om nieuwe technologieën aan te kopen bracht Apple een bod uit van slechts 125 miljoen dollar. De Be-managers sloegen dat belachelijk lage bod natuurlijk af. Later dat jaar kondigde Apple aan dat ze het NeXT van Steve Jobs kochten voor meer dan het drievoudige van dat bedrag, 425 miljoen dollar. Behalve NeXT omvatte die deal ook Jobs als persoon. En dat was iets dat Be Inc. natuurlijk niet kon bieden. De rest is geschiedenis.
BeIA
Mede door het afketsen van de acquisitie bleek de hardware van Be Inc. commercieel niet haalbaar. Na slechts ongeveer 1800 verkochte eenheden had het bedrijf geen andere keuze dan de focus te verleggen van de hardware naar zijn software. BeOS werd geporteerd naar de meer alledaagse x86-architectuur om deze verandering het hoofd te kunnen bieden. De verkoop bleef echter dalen.
Filmpje kijken evilla Internet appliace Sony uit 200
Het einde van BeOS?
Het bedrijf nam uiteindelijk zijn toevlucht tot het gratis weggeven van BeOS en richtte zich op BelA, een versie van BeOS bedoeld voor gebruik op internetapparatuur. Zelfs die ommezwaai bleek niet genoeg om het het bedrijf te redden. In 2001 ontsloeg Be Inc. de meerderheid van zijn werknemersen verkocht de activa van het bedrijf aan Palm, Inc., dat echter besloot het project niet voort te zetten. Afgezien van het lek van de kleine versie-update R5.1 “Dano”, was dit voorgoed het einde van BeOS .
Haiku
De commerciële ondergang van BeOS betekende echter geen einde aan de kernvisie van de werknemers van Be Inc. Terwijl Be Inc. officieel niet meer bestond, startten een groepje ex-werknemers een nieuw open source-project op met de naam Haiku. Daar gingen zij verder met de ontwikkeling van BeOS. De eerste bèta van dit nieuwe besturingssysteem zag in september 2018 het levenslicht en wordt sindsdien elke avond bijgewerkt. Nieuwe functies zijn onder meer een package manager, zoals die vaak wordt gebruikt in Linux-distributies, en ondersteuning voor modernere media-bestandsformaten.
De oorspronkelijke ervaring van BeOS zoals dit twee decennia geleden werd gepresenteerd, kan je nog steeds gedeeltelijk beleven via emulatie software. Omdat deze methode de latere x86-versie van BeOS gebruikt, mis je de extra ervaring die de BeBox-hardware je zou kunnen geven. Toch is het een prachtige, hoewel gedeeltelijke, blik op de toekomst van gisteren. Wil je zelf eens naar BeOS kijken? Dat kan nog altijd. Adafruit heeft een tutorial geschreven die je helpt bij het instellen van BeOS R5 met behulp van VirtualBox. Ook Hackaday.io bracht een tutorial uit, maar dan voor PCem.
Hoe had het kunnen lopen?
Wat ons nu nog rest, is de vraag: hoe anders zou het desktopcomputer-ecosysteem er vandaag uitzien zou hebben als Apple in 1997 had besloten om Be Inc. te kopen in plaats van NeXT?
Zou Tim Berners-Lee in plaats van een NeXT Cube een BeBox hebben gebruikt om de eerste webserver ter wereld te runnen? Hoe zou Mac OS X er vandaag uitgezien hebben? Zou het nog steeds zijn iconische Dock hebben gehad? Of misschien had uiteindelijk alles zichzelf toch op dezelfde manier ontwikkeld?
Er is geen manier om daar achter te komen, maar het is altijd leuk om een reisje door het verleden te maken.
Filmpje kijken over Haiku OS - What Is It? uit 2018
