14-10-2000, KRO Micro Gids

 
De comeback van Ome Joop

Andre van Duin: 'Ik doe alleen nog wat ik leuk vind.'

Door Oswin Schneeweisz

Andre van Duin en Ferry de Groot komen terug met hun legendarische Dik Voormekaar Show (za., Radio 3, 11.30.) Is Van Duin niet bang dat de formule na 27 jaar achterhaald is? 'Het is maar een half uurtje in de oceaan van radiogeluiden.'

Harrie Nak is verkeerd gereden. Staat tijdens de eerste uitzending op 7 oktober bij de NCRV-studio terwijl hij bij de TROS moet zijn. Dikke Leo runt een handeltje in vleesetende planten die zich tot het vegetarisme hebben bekeerden kok Cas Spijkers laat alles uit zijn handen vallen. Nieuw is ook het vieze hondje dat maar al te graag tegen de benen van Tante Nel oprijdt. Andre van Duin: 'Je hoort hem hijgen. Net alsof iemand een plankje doormidden staat te zagen. Ha, ha, ha, dat is ook zo! Als het hondje is uitgehijgd hoor je het geluid van een plankje dat op de grond valt. Dat is toch ontzettend leuk?.' "Nou ontzettend,' zou Harrie Nak zeggen.
Is er sprake van een nieuwe hype? Beleeft het historische Nederlandse televisie- en radioamusement een opleving? Het lijkt er wel op, want kort geleden trok het RO-theater volle zalen met de musicalversie van ja-zuster, nee zuster en nu wordt Dik Voormekaar nieuw leven ingeblazen. Zo te horen heeft het doldwaze radioprogramma dat voor het eerst op 7 januari 1973 door Radio Noordzee werd uitgezonden, nog niets van zijn oorspronkelijke meligheid verloren. Gezeten in de kantine bij de TROS - zo'n moderne kantine waar geen Ome Joop, maar een automaat koffie schenkt - blinkt Andre van Duin terug naar hoe het ooit begon. 'John de Mol senior vroeg mij en een paar bekende Nederlanders om voor Radio Noordzee een zondagochtendprogramma te maken. Dat noemden we De abominabele Top 2000 show. Het begon met plaatjes draaien, maar omdat de mensen van mij grappen wilden horen heb ik Mijnheer De Groot en Ome Joop verzonnen. Ferry de Groot, de technicus (foto), begon zicht er steeds vaker tegenaan te bemoeien en gaandeweg namen onze sketches en parodistische scènes de overhand.

Natuurlijk was het niet wat John de Mol senior zich bij het programma had voorgesteld. Die zag ons het liefst een uurtje onschuldige plaatsjes draaien.'  Toen De Groot in een hondendressuurnummer De Mol voor een valse hond had geparodieerd werd hij op non-actief gesteld. 'Twee weken lag de show stil, toen kwam de NCRV met een aanbieding, Ik dacht: zo'n satirisch programma is toch niet des NCRV's? Maar ze wilden het en we kregen een plek in het zaterdagmiddagprogramma Los Vast. Dat was aanvankelijk nog zo'n tuttig middageditie-dingetje met spelletjes en zo. Pas onder presentator Jan Rietman veranderde dat.'

Fungeerde Rietman als censor? 'Daar moet je je niet al te veel van voorstellen.Rietman was ook zo'n vrijgevochten kereltje. In de begintijd beluisterde hij de banden, maar het had weinig om het lijf. Twee zaken konden niet door de beugel: "oh jee" en "o God" roepen. Verder hadden we alle vrijheid. Meestal gingen de banden onbeluisterd de ether in. Scènes waarvan ik dacht dat de NCRV er aanstoot aan zou nemen, werden uitgezonden. Dikke Leo kwam bijvoorbeeld met illegale videobanden aanzetten. In die uitzending hoor je hoe Ome Joop bij het geluid van een snorrende projector naar zo'n "Knut-en-Helga-in-Tirol"-filmpje zit te kijken. Ik dacht: dat pikt de NCRV nooit. Het tegendeel was het geval. Op ledendagen hingen grote posters van Tirol met de tekst: Dikke Leo... Ook NCRV.'
Van Duin noemt de Dik Voormekaar Show (later De Lach of ik schiet show geheten) 'het leukste' wat hij ooit heeft gedaan. 'De gein van het knutselen met geluid is van jongsaf mijn drijfveer geweest. Ik ben begonnen als bandparodist. Knipte en plakte stukjes geluidband aan elkaar en trok daar gekke bekken bij. Ferry (tegenwoordig adjunct-hoofdredacteur sport bij de NOS, red) is ook zo'n geluidsfreak.Samen hadden we de grootste lol. Die programma' ontstonden spontaan. Eerst zochten we in de krant naar actuele onderwerpen, vervolgens bekeken we de hitparade en dan begonnen de opnames zonder enig vooropgezet plan. We lulden in het wilde weg. Zo gaan we het weer doen. Of dat geklooi nog aanslaat? Ik zou het niet weten. Alles wat je op de radio hoort is een stuk minder spontaan geworden. Vroeger koos een dj zijn eigen plaatjes uit. Tegenwoordig is er iemand die dat voor hem doet.' 
Soms voelt hij zich 'de laatste de mohikanen'. Van Duin: ''Vroeger kreeg je de tijd om een mooie show te maken.  Nu moet het allemaal in een dag en als een show is uitgezonden zegt men "mooi hoor, die kijkcijfers en wat gaan we nu doen?" Je hebt geen tijd meer om van je succes te genieten. Ik moet er niet aan denken om nog avond aan avond door het land te reizen. Ik heb hard genoeg gewerkt. Doe alleen nog wat ik leuk vind.'

Is het niet saai om zonder ambities door het leven te gaan? 'Ben je gek,' lacht Van Duin. 'Ik ben 53. Wil nog een beetje van het leven genieten. Net zoals vroeger maken we het programma bij mij thuis. Da's gezellig. Da's leuk. De beste shows stammen uit de jaren dat we thuis opnamen. Die afleveringen hebben een uniek zolderkamersfeertje. Die afleveringen sloegen bij het grote publiek aan. Daar werden voetbalwedstrijden voor verzet.'
Dat succes is volgens Van Duin mede te danken aan het vernieuwende karakter. 'Het was spraakmakend en baanbrekend. We deden dingen die nieuw waren. In een tijd waarin het op de radio braafheid troef was, namen wij Willeke Alberti, de Zangeres zonder Naam en Vader Abraham op de schop.'

Maar wie of wat moeten er nu op de schop worden genomen? Is die milde parodie niet gedateerd? Van Duin: 'Die rare "Juliana-Bedankt-liedjes" van vroeger heb je niet meer. Met De Dijk en De Kast kan ik niets. We zullen ons dan ook meer bezighouden met televisieprogramma's. En wat die milde toon betreft: in het cabaret is het tegenwoordig normaal dat je schoffeert en op de man speelt. Dat kan ik niet. Dat zit niet in me.' 
Maar stel nu dat de jonge generatie - de doelgroep van Radio 3 - Dik Voormekaar links laat liggen? Dat het Van Duin en De Groot niet lukt om de aansluiting met deze tijd te vinden? 'Dan is er niets aan de hand. Er staat niks op het spel. Het is maar een half uurtje in die oceaan van radiogeluiden.'

 
Bron
KRO Micro Gids

Auteur
Oscar Schneeweisz

Datum
14-10-2000

© Micro Gids

terug